فروشگاه اینترنتی خیلی فراتر از یک سایت!؟

بیش از یک دهه است که تب و تاب راه اندازی فروشگاه اینترنتی در سراسر کشورمان بالا گرفته است. تجربه موفق فروشگاه اینترنتی دیجی کالا در این کسب و کار هم خواب را از سر خیلی ها برده است تا با کمک فناوری اطلاعات شاید بتوانند به رویاهایشان برسند.
دو گروه عمده هستند که تمایل به راه اندازی فروشگاه اینترنتی دارند:
1. فارغ التحصیلان دانشگاهی که تمایل به حضور در بازار را دارند اما مادامیکه فضای بازار سنتی را برای کار نمی‌پسندند، با آشنایی و شاید تسلطی که به ابزارهای نوین دارند؛ این بستر را برای فعالیت کسبی خود انتخاب می‌کنند.
2. کسبه ی بازار سنتی که به دلایل گوناگون به فروش اینترنتی روی می‌آورند.

البته باید گفت گروه های دیگری هم هستند اما غالب صاحبان فروشگاه های اینترنتی از دو قشر یاد شده هستند.

موضوع حیاتی قبل از راه اندازی یک فروشگاه اینترنتی

آنچه گفتم مقدمه ایی بود برای ارائه یک تجربه کاری و میدانی ام که بارها آن را در صحنه ی عمل و کار مشاهده کرده ام. موضوعی که مطمئنم این دو گروه در راه اندازی فروشگاه اینترنتی گرفتارش می‌شوند .برداشت غلط و نادرستی که به ورشکستگی فروشگاه اینترنتی پاویش و فرید غلامرضایی - صاحب این کسب و کار- منجر شد.

وقتی می‌خواهید کسب و کاری را راه اندازی کنید دو راه بیشتر ندارید:
1. می‌روید سراغ اهل فن و از‌ آنها و خدماتشان استفاده می‌کنید.
2. با تحقیقات و پرس و جو سعی می‌کنید خودتان تجربه کسب کنید و کار راه راه اندازی کنید.

خب در همین اولین گام اتفاقی می‌افتد که ناشی از جهل بخش تقاضا و بی انصافی بخش عرضه است.متقاضیان راه اندازی فروشگاه اینترنتی یک موضوع اساسی را نمی‌دانند و ارائه دهندگان خدمات فروشگاه های اینترنتی هم به جهت اینکه قصد فعالیت و درآمدزایی دارند گاها کم لطفی می‌کنند یا مشاوره نمی‌دهند یا سئوالات و پرسش های درستی را به هنگام مشاوره دهی مطرح نمی‌کنند. در هر صورت این اتفاق ناگوار دو سر دارد: یک بخش تقاضا و یک بخش عرضه: موضوع اصلی هم اینست که « فروشگاه اینترنتی خیلی فراتر از یک سایت است!؟ »

تبیین یک فروشگاه اینترنتی

حالا نوبت تبیین این موضوع است. ارائه دهندگان خدمات فروشگاهی غالبا یک قالب، دامنه و هاست در اختیار متقاضیان می‌گذارند و اسمش را می‌گذارند «فروشگاه اینترنتی»!؟
خدمات سئو و تولید محتوا، بازاریابی اینترنتی، انجام کارهای گرافیکی، ارائه اینترنت پرسرعت هم گاها در قالب قراردادهای جدید به مشتریان عرضه می‌شود. اما آنچه ضروری است که متقاضیان بدانند اینست که فروش اینترنتی یک ماهیتی فراتر از سایت دارد. بسیاری از این خدماتی را که گفتیم سایر سایت ها هم دارند اما اولویت کاری شان اقتضای نیاز کمتری به آنها دارد اگرچه هیچ وقت بی نیاز نمی‌شوند و نیستند.
فروش اینترنتی بویژه فروش اینترنتی کالا منش و ساختاری می‌طلبد که فراتر از ساختارهای فروش فضای کسب و کار سنتی است. مادامی که با اصول و فرآیندهای اقتصاد دیجیتال در فضای اینترنت آشنایی نداشته باشد و متناسب با ضعف و قوت های خودتان برای بهره گیری از آنها استفاده نکنید؛ علاوه بر پرداخت هزینه زیاد ممکن است حتی نسبت به این فضا و فروش بدبین و بی اعتماد بشوید.

فروشگاه با قالب آماده و عمومی یا اختصاصی و برنامه نویسی شده

یکی از اطلاعات اولیه ایی که باید متقاضی یک فروشگاه اینترنتی بدانید اینست که هم می‌شود یک قالب آماده (یک فروشگاه عمومی برنامه نویسی شده) برای سایت مدنظرش بخرد و هم به یک گروه برنامه نویسی یا یک برنامه نویس بگوید یک فروشگاه اختصاصی با کمک زبان های برنامه نویسی برایش بنویسد و طراحی کند.

فروشگاه اینترنتی پاویش: نمونه مطالعاتی این بحث

مثلا در فروشگاه اینترنتی پاویش ؛ غلامرضایی بعد از یک دوره ی استفاده و بهره برداری ناموفق از فروشگاه اینترنتی با قالب آماده؛ به استخدام یک برنامه نویس (!؟) به نام حصاری روی آورده بود. همین برنامه نویس به مرور زمان به یکی از مشکلات فروشگاه اینترنتی پاویش مبدل می‌شود که فرآیند کار و ساختار سازمانی مجموعه را از مسیر درست و صحیحش خارج می‌کند.
علیرغم تحقیقات وسیعی که غلامرضایی برای تاسیس فروشگاه اینترنتی پاویش کرده بود، تصمیم درست و بجایی نگرفت که از قضا اگر هوشمندانه انتخاب می‌کرد یا مشاوره مناسبی می‌گرفت بایستی با همان قالب آماده فروشگاهی ،کار را به پیش می‌برد تا ضمن اداره سایت (سایت گردانی) فروشگاه؛ ساختارهای لازم برای سازمان دهی یک فروشگاه اینترنتی را نیز سامان می‌داد. این همان معضلی است که در فروشگاه های اینترنتی دیگر هم دیده می‌شود و صاحبانشان اغلب به این موضوع توجه نمی‌کنند.

سخن پایانی یک تجربه تلخ

پس متقاضیان راه اندازی یک فروشگاه اینترنتی به هوش و گوش باشند که « فروشگاه اینترنتی خیلی فراتر از راه اندازی یک سایت و خدمات مورد نیاز آن سایت است». این افراد بایستی خودشان را برای ریسک پذیری، کار وسیع همزمان در دنیای حقیقی و مجازی، ایده پردازی، سازمان دهی منابع و نفرات، باز تعریف تقسیم کاری و منافع فردی و جمعی سازمانی یا حتی در سطح جامعه آماده سازند.
در تمامی فروشگاه های اینترنتی موارد ذکر شده وجود دارد البته بسته به سطح کاری و بستری که صاحب فروشگاه برای خود تعریف کرده است عمق موراد مذکور تغییر می‌کند.